Cây xanh không chỉ là yếu tố trang trí trong công trình mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện vi khí hậu, tăng tính thẩm mỹ và phát triển đô thị bền vững. Tuy nhiên, để đảm bảo cây phát triển khỏe mạnh và ổn định sau khi trồng, việc trồng cây xanh công trình cần được thực hiện theo một quy trình khoa học, bài bản và đúng kỹ thuật.
Vấn đề: Cây xanh trồng trong công trình thường chết sớm hoặc phát triển kém
Trong thực tế triển khai nhiều công trình, không ít trường hợp cây xanh bị chết chỉ sau vài tháng trồng hoặc phát triển còi cọc, tán không đều, thân xiêu vẹo, dễ đổ ngã. Nguyên nhân thường đến từ:
-
Quá trình vận chuyển, trồng và chăm sóc không đúng kỹ thuật.
-
Cây trồng không phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng tại công trình.
-
Thiếu sự giám sát của kỹ thuật viên chuyên ngành trong các giai đoạn thi công.
Hậu quả là chủ đầu tư phải tốn thêm chi phí thay thế cây, ảnh hưởng đến tiến độ và chất lượng bàn giao công trình.
Nguyên nhân: Quy trình trồng cây xanh công trình chưa đúng kỹ thuật
Dưới đây là những sai sót phổ biến trong quá trình trồng cây xanh cho công trình mà nhiều đơn vị thi công hiện nay mắc phải:
1. Chọn sai loại cây hoặc cây không đạt chuẩn chất lượng
Không phải loại cây nào cũng phù hợp với mọi vị trí. Mỗi khu vực (vỉa hè, sân nội bộ, hành lang…) cần loại cây có tán, rễ, tốc độ phát triển và chiều cao phù hợp. Việc chọn cây ngẫu nhiên, không dựa trên thiết kế tổng thể và đặc điểm công trình dẫn đến cây chết hoặc phát triển không đồng đều.
Ngoài ra, nhiều đơn vị mua cây kém chất lượng: rễ non, bầu đất nhỏ, cành bị cắt xơ xác hoặc nhiễm sâu bệnh từ đầu.
Việc lựa chọn cây trồng là bước đầu tiên nhưng cũng là một trong những khâu quan trọng nhất trong quy trình trồng cây xanh công trình. Rất nhiều công trình đô thị hiện nay gặp phải tình trạng cây chết sớm, phát triển không đều, mất thẩm mỹ hoặc gây ảnh hưởng đến hạ tầng – nguyên nhân chính thường bắt nguồn từ việc chọn sai loại cây hoặc sử dụng cây không đạt tiêu chuẩn kỹ thuật.
Chọn sai loại cây so với vị trí và mục đích sử dụng
Không phải loại cây nào cũng phù hợp với mọi vị trí hoặc mục tiêu cảnh quan. Mỗi cây có đặc điểm riêng về chiều cao, hình dáng tán, tốc độ phát triển, đặc tính rễ, nhu cầu ánh sáng, khả năng chịu hạn – và những yếu tố này cần được xem xét nghiêm túc dựa trên:
-
Vị trí trồng: Vỉa hè hẹp nên chọn cây tán gọn, rễ cọc như Bàng Đài Loan, Hoàng Nam; khu công viên có thể chọn cây tán rộng như Lim Xanh, Me Tây.
-
Chức năng sử dụng: Nếu cần cây tạo điểm nhấn, ưu tiên cây hoa như Kèn Hồng, Muồng Hoa Đào; nếu cần che nắng, chọn cây tán dày như Sao Đen, Sấu.
-
Điều kiện vi khí hậu: Khu vực đất nghèo dinh dưỡng hoặc nhiều nắng nóng cần cây chịu hạn tốt, có rễ sâu.
Việc chọn cây không phù hợp dẫn đến cây không phát huy được chức năng mong muốn hoặc gây hậu quả về sau như rễ phá nền, tán che khuất đèn đường, cành dễ gãy đổ khi gió mạnh.
Mua cây không đạt tiêu chuẩn chất lượng
Một sai lầm phổ biến khác là lựa chọn cây không đủ điều kiện sinh trưởng tốt:
-
Cây bầu đất quá nhỏ: Không giữ được ẩm và dưỡng chất đủ cho rễ cây hoạt động, dễ bị sốc sau khi trồng.
-
Rễ xoắn trong bầu: Là dấu hiệu cây đã bị “bí” trong bầu quá lâu, phát triển không khỏe, dễ còi cọc.
-
Thân bị trầy xước, nấm bệnh: Các vết thương, đốm đen, nấm mốc trên thân, lá là dấu hiệu cây không khỏe hoặc đang nhiễm bệnh – cần loại bỏ ngay.
-
Tán không cân đối, cành bị cắt cụt: Làm giảm tính thẩm mỹ và khả năng phát triển tự nhiên sau khi trồng lại.
Một cây trồng trong công trình phải là cây được tuyển chọn kỹ, có xuất xứ rõ ràng từ vườn ươm uy tín, được chăm dưỡng đúng quy trình từ khi ươm mầm đến khi xuất bầu. Không nên vì tiết kiệm chi phí ban đầu mà chọn cây rẻ, không qua chọn lọc, vì hậu quả lâu dài sẽ lớn hơn nhiều lần chi phí chênh lệch ban đầu.
Kết luận
Việc chọn đúng loại cây và đảm bảo chất lượng cây giống không chỉ giúp cây “sống sót” mà còn đảm bảo phát triển khỏe mạnh, đồng đều và đạt hiệu quả thẩm mỹ – sinh thái – kinh tế theo thời gian. Đây là bước đầu tiên nhưng không thể làm qua loa nếu muốn công trình cây xanh thành công bền vững.
2. Không xử lý bầu cây đúng kỹ thuật
Trong trồng cây công trình, bầu đất là “trái tim” của cây. Nếu bầu bị vỡ, bó rễ, đất quá khô hoặc rễ xoắn không được xử lý thì dù cây có được tưới đủ nước cũng khó sống.
Một số đơn vị thi công dùng thiết bị thô, không đúng kỹ thuật, dẫn đến vỡ bầu khi vận chuyển hoặc trồng vội vàng mà không gỡ rọ, xử lý vết cắt rễ, khiến cây bị sốc nặng sau trồng.
3. Đào hố không đúng kích thước, xử lý nền kém
Hố trồng phải đủ rộng để bầu rễ phát triển thoải mái và tránh ngập úng. Tuy nhiên, nhiều công trình thi công gấp, đào hố nhỏ hơn bầu cây, không xử lý thoát nước đáy hố hoặc trộn đất sai tỷ lệ khiến cây phát triển chậm hoặc chết úng.
4. Không cố định cây sau khi trồng
Cây mới trồng chưa kịp bén rễ, nếu không có hệ thống chống đỡ, gió lớn sẽ khiến cây xiêu vẹo hoặc bật gốc. Đây là lỗi thường gặp tại các dự án ven biển hoặc cao tầng có gió mạnh.
Giải pháp: Quy trình trồng cây xanh công trình chuẩn kỹ thuật
Để cây sống khỏe và phát triển tốt sau khi trồng, quy trình nên được thực hiện qua các bước sau:
Bước 1: Khảo sát thực địa và lựa chọn chủng loại cây phù hợp
-
Đánh giá điều kiện đất, độ thoát nước, độ chiếu sáng tại công trình.
-
Xác định mục tiêu sử dụng: cây che mát, cây tạo điểm nhấn, cây chắn gió…
-
Lựa chọn cây có khả năng chịu nắng, gió, ô nhiễm tốt.
-
Ưu tiên cây tán cân đối, rễ khỏe, bầu đất lớn, có nguồn gốc rõ ràng.
Bước 2: Xử lý bầu cây và chuẩn bị hố trồng
-
Hố trồng nên rộng gấp 1,5–2 lần đường kính bầu cây, sâu hơn 10–15cm.
-
Trộn đất với phân hữu cơ hoai mục, tro trấu hoặc đất thịt pha cát để tăng độ tơi xốp.
-
Nếu trồng ở nền xi măng hoặc sân bê tông, cần tạo lỗ thoát nước đáy hố.
-
Với cây có rọ kẽm, nên cắt bỏ rọ sau khi đặt vào hố để không cản trở rễ.
Bước 3: Trồng và cố định cây
-
Đặt cây thẳng đứng, mặt bầu ngang với mặt đất.
-
Nén chặt đất quanh bầu để tránh cây lung lay.
-
Cắm cọc chống gió 3 hướng (dây mềm tránh làm tổn thương thân cây).
-
Dùng rơm hoặc vải quấn gốc để giữ ẩm trong 2–3 tuần đầu.
Bước 4: Tưới nước và chăm sóc hậu trồng
-
Tưới nước 2 lần/ngày trong tuần đầu, sau đó giảm dần tùy thời tiết.
-
Bón thêm phân hữu cơ hoặc phân vi sinh sau 15–20 ngày.
-
Tỉa bớt lá để giảm bốc hơi, tập trung dưỡng rễ.
-
Theo dõi sâu bệnh định kỳ, có thể dùng thuốc bảo vệ thực vật sinh học nếu cần.
Những loại cây xanh công trình phổ biến và dễ trồng
| Loại cây | Đặc điểm nổi bật | Vị trí phù hợp |
|---|---|---|
| Bàng Đài Loan | Tán tầng, ít rụng lá, thân thẳng | Vỉa hè, khu dân cư |
| Lim Xanh | Gỗ cứng, rễ sâu, tán đẹp | Công viên, đường lớn |
| Kèn Hồng | Hoa đẹp, dễ sống, không cần chăm nhiều | Biệt thự, resort |
| Giáng Hương | Gỗ quý, tán tròn, chịu nắng tốt | Đô thị mới, công trình cao cấp |
| Hoàng Nam | Tán thẳng, không chắn sáng | Lối đi, hành lang đô thị |
Kết luận
Trồng cây xanh công trình không đơn thuần là việc đưa cây xuống đất. Đó là một quy trình đòi hỏi sự am hiểu về sinh lý thực vật, kỹ thuật trồng trọt và điều kiện môi trường cụ thể của từng công trình. Một dự án cây xanh được thực hiện đúng quy chuẩn không chỉ mang lại bóng mát, cảnh quan đẹp mà còn tiết kiệm chi phí bảo trì, vận hành và nâng tầm giá trị công trình về lâu dài.
✅ Tìm hiểu thêm khái niệm và phân loại cây xanh công trình trong quy hoạch đô thị tại:
👉 Cây xanh công trình là gì?
🔗 Khám phá thêm các giống cây phù hợp với thiết kế cảnh quang cây xanh tại:
👉 https://canhquangcayxanh.com/cay-bong-mat-cong-trinh/
CTA – Cần thi công cây xanh công trình đúng kỹ thuật?
Canh Quang Cây Xanh chuyên cung cấp cây công trình chất lượng cao, thi công trồng cây đúng chuẩn, bảo hành cây sống khỏe sau trồng. Cam kết đội ngũ kỹ sư nhiều năm kinh nghiệm, vườn ươm lớn, tư vấn tận nơi.
📞 Gọi ngay: 1900.xxx.xxx
🌐 Website: https://canhquangcayxanh.com
